- 30Mayıs tarihli habere göre Dünyada Yeni tip
Koronavirüs'e (Covid-19) yakalanan kişi sayısı 6 milyon 33 bin 814'e ulaştı.
Covid-19 görülen ülke ve bölgelerdeki vakalara ilişkin verilerin derlendiği
"Worldometer" internet sitesine göre dünyada 3 milyon 5 bin 779 aktif
vaka bulunuyor. Yeni tip Koronavirüs vakası en fazla ABD'de görüldü, bu ülkede
1 milyon 793 bin 530 kişi Covid-19'a yakalandı. ABD'nin ardından en fazla vaka
görülen ülkeler sırasıyla Brezilya (468 bin 338), Rusya (387 bin 623), İspanya
(285 bin 644), Britanya (271 bin 222), İtalya (232 bin 248), Fransa (186 bin
835), Almanya (183 bin 19) ve Hindistan (173 bin 491) oldu. Worldometer'da vaka
sayısı 50 bini aşan diğer ülkeler şöyle sıralandı: "Peru (148 bin 285),
İran (146 bin 668), Şili (90 bin 638), Kanada (89 bin 418), Çin (82 bin 999),
Suudi Arabistan (81 bin 766), Meksika (84 bin 627), Pakistan (66 bin 457),
Belçika (58 bin 61) ve Katar (52 bin 907)." Çin'in Vuhan kentinde ortaya
çıkan Covid-19, 200'den fazla ülke ve bölgeye yayıldı. Dünya genelinde Kovid-19
nedeniyle 366 bin 350 kişi hayatını kaybetti. Virüse yakalanan 2 milyon 661 bin
145 kişi iyileşti
- Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem
Kasapoğlu, yurt dışından gelenlerin ağırlandığı yurtlarda kimsenin kalmadığını açıkladı.Bakan
Kasapoğlu, korona virüsü (Covid-19) ile mücadele kapsamında Gençlik ve Spor
Bakanlığı’na bağlı 76 ildeki yurtlarda karantina başlangıcından bugüne kadar 77
bin 441 kişinin misafir edildiğini belirtti.
- Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, korona virüsü
salgınının etkileriyle baş edebilmek için 1 trilyon euronun üzerinde bir
kurtarma fonu kurulmasını teklif edecek. Burada en dikkati çekici olanı ise
Almanya ve Fransa’nın 500 milyar euroluk kurtarma fonu kurulması teklifi oldu.
AB Komisyonu’nun üzerinde çalıştığı kurtarma programının detayları 27 Mayıs’ta
açıklanacak.
- 24 Mayıs tarihli habere göre, Orta Asya’da
bulunan Kazakistan, Özbekistan, Tacikistan, Kırgızistan ve Türkmenistan’ın 22
Mayıs itibarileriyle ilettiği vakalara bakarak durumu ele almak yerinde olacak.
En fazla vakanın görüldüğü ülke 18 milyon nüfusa sahip Kazakistan, Nur
Sultan’ın bildirdiği verilere göre ülkede 7 bin 597 vaka ve 35 ölüm var.
Kazakistan’ı bölgenin en kalabalık ülkesi Özbekistan izliyor. Taşkent’in
onaylayarak bildirdiği vaka sayısı 3 bin 6 ölüm ise 13. Bölgenin en yoksul iki
ülkesi Tacikistan ve Kırgızistan’da vaka sayısı sırayla 2 bin 350 ve 1350 iken
ölüm 44 ve 14. Listeye bakanlar bir ülkenin eksik olduğunu görecektir:
Türkmenistan. Türkmenistan pek çok konuda olduğu gibi virüs bulaşan insan
sayısını ve ölümleri ve test sayısını paylaşmayı ulusal güvenliğine tehdit
olarak görüyor. “Yapmayın etmeyin, bu vaka ve ölüm oranları salgının boyutu ve
incelemeler için elzem” dense de Aşkabat, “veri benim güvenlik benim vermiyorum
işte” diyerek ‘kararlılığını’ ya da inadını koruyor. Ulus devletlerin egemenlik
ve milli güvenlik politikalarıyla küresel ve uluslararası bilgi ve güvenlik
konularında işbirliği açısından duruma baktığımızda, ‘küreselleşme de neymiş
yaşasın duvar’ diyen Trump ve ciddi sansürlerle gündeme gelen Çin dahi -ne
kadar güvenilir ayrı- veri paylaşırken Türkmenistan’ın âli hangi çıkarı buna
engel oluyor, sağlıkla güvenlik politikaları nerede çıkar çatışmasına döndü
anlamak güç. Anlaşılması daha kolay olan Türkmenistan’ın “veri yoksa hastalık
yok” mantığı. Hatta batı basınında ülkede salgından ve virüsün adından
bahsetmenin yasak olduğu da iddia edilmişti.
- Basketbolda yeni tip koronavirüs salgını
nedeniyle askıya alınan THY EuroLeague (Avrupa Ligi) ve EuroCup (Avrupa Kupası)
2019-2020 sezonu iptal edildi.
- 25 Mayıs tarihli habere göre Bursa'da, 2 günü
yoğun bakımda geçen 9 günlük tedavisinin ardından iyileşen koronavirüs hastası
45 günlük kız bebek, hastaneden taburcu edildi.
- 25 Mayıs tarihli habere göre Alman hükümeti sözcüsü
Steffen Seibert, Almanya Başbakanı Angela Merkel’in salgına karşı alınan
önlemleri 5 Temmuz’a kadar uzatmayı planladığını açıkladı. Berlin’de
gazetecilerin sorularını yanıtlayan Seibert, sosyal mesafe, temas kısıtlamaları
ve hijyen kurallarının herkes için bağlayıcı olacak şekilde bu tarihe kadar
devam edeceğini belirtti. Seibert, “Birlikte sağladığımız ilerlemeleri
tehlikeye atmak istemiyoruz” diye sözlerini sürdürdü. Edit:
27 Mayıs tarihli habere göre Almanya'da federal hükümet ve eyalet yönetimleri,
koronavirüs nedeniyle getirilen ve 5 Haziran'a kadar geçerli olması öngörülen
temas kısıtlamalarının 29 Haziran'a kadar uzatılması konusunda anlaştı. Toplantıda
kişilerin temas halinde olduğu çevrenin mümkün olduğunca kısıtlı ve sabit
tutulması tavsiyesine vurgu yapıldı. Hane içinde de hijyen ve fiziksel mesafe
kurallarına uyulması, kişi sayısının mekanın büyüklüğüne orantılı olması ve
yeterli havalandırmanın sağlanması, özel buluşmaların mümkün olduğunca bulaşma
riskinin çok daha düşük olduğu açık havada yapılması, üzerinde uzlaşılan
tavsiyeler arasında.
- 26 Mayıs tarihli habere göre, Almanya'da
aşıların linsanslandırılmasından sorumlu Paul Ehrlich Enstitüsü'nün (PEI)
Başkanı Klaus Cichutek, iki aşının daha klinik deney aşamasına yaklaştığını
açıkladı. Cichutek, Tübingen merkezli CureVac ve Alman Aşı Araştırmaları
Merkezi'nin üzerinde çalıştığı aşı projelerine klinik inceleme izinlerinin
"birkaç hafta içinde" çıkacağını düşündüklerini belirtti. Almanya'da
şimdiye kadar bir tek Mainz merkezli BioNTech firması aşı çalışmaları için
klinik deney izni aldı.
- 27 Mayıs tarihli habere göre The Lancet bilim
dergisinde yayınlanan araştırmada, hidroksiklorokin ve türevi moleküllerin
Koronavirüs (Covid-19) tedavisinde fayda sağlamadığı ve kardiyolojik riskleri
arttırdığı belirtildi. Açıklama sonrası Fransa Sağlık Bakanı Olivier Veran,
Fransa Kamu Sağlığı Yüksek Konseyi’ne Koronavirüs tedavisinde hidroksiklorokin
kullanımını danıştı. Kamu Sağlığı Yüksek Konseyi tarafından bugün yapılan
açıklamada, hidroksiklorokin ve türevinin kullanımına karşı çıkıldığı ve klinik
deneylerde de kullanılmasının önerilmediği bildirildi. ABD Başkanı Donald
Trump’ın da tedbir olarak kullandığı ve geçtiğimiz günlerde kullanmayı
bıraktığını duyurduğu hidroksiklorokin ilacının Çin’de yapılan araştırmalarda
Covid-19 tedavisinde iyileşme sağladığı iddia edilmişti. Fransa’da özellikle
Marsilya Devlet Hastanesi’nde kullanımı desteklenen hidroksiklorokin ilacının
yapılan yeni araştırmalara göre faydalı olmadığı, aksine kardiyolojik riskleri
arttırdığı bildirildi.
- 27 Mayıs tarihli habere göre usya’da bir kediye
yapılan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) testinin pozitif sonuç verdiği
bildirildi. Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü’nden (DHSÖ) yapılan açıklamada,
Rusya’da 5 yaşındaki bir kedide yeni tip koronavirüse (Kovid-19) neden olan
SARS-CoV-2 virüsünün tespit edildiği ifade edildi. Açıklamada, "SARS-CoV-2’nin varlığını
belirlemek için yapılan laboratuvar çalışmaları sırasında 5 yaşındaki bir
kedinin boğazından ve burnundan örnekler alındı. Araştırma, polimeraz zincir
reaksiyonu teknolojisine göre yapıldı" ifadelerine yer verildi. Analiz
sonucu hayvanda koronavirüse rastlandığı kaydedildi. Kedinin herhangi bir
belirti gösterip göstermediği ve sahiplerinin hasta olup olmadığı konusunda ise
bilgi verilmedi. Kedinin, yaşadığı yerde karantinaya alındığı ifade edildi.
Daha önce insanlardan evcil hayvanlara ve hayvanlardan hayvanlara koronavirüs
bulaştığı tespit edilmişti. Bununla birlikte koronavirüsün evcil hayvanlardan
insanlara bulaştığı bir vakaya rastlanmadı.
- Sıtma ilacı hidroksiklorokinin korona virüsü
tedavisinde kullanımına ilişkin tartışma sürerken, El Salvador Devlet Başkanı
Nayib Bukele de ABD Başkanı Donald Trump gibi önlem amacıyla hidroksiklorokin
aldığını açıkladı. Bukele, ‘dünya liderlerinin çoğunun bu ilacı kullandığını’
öne sürdü. 38 yaşındaki Bukele, hidroksiklorokini profilaksi (önleyici tedavi)
amaçlı kullandığını belirtip “Profilaksi olarak kullanıyorum. ABD Başkanı Trump
da profilaksi olarak kullanıyor, dünya liderlerinin çoğu öyle kullanıyor” dedi.
Bukele, El Salvador hükümetinin bu ilacı teşvik etmediğini ama hastaların yine
de önleyici tedavi amaçlı kullanma tercihlerinin kendilerine ait olduğunu ifade
etti. Bukele, mart ayında sokağa çıkma kısıtlamalarının uygulanması için orduyu
görevlendirmişti. Latin Amerika ülkeleri arasında en katı uygulamalara sahip
olan El Salvador’da askerler ve polis memurları karantinaya uymayan binlerce
kişiyi haftalarca ayrı merkezlerde topladı.
- 28.05.2020 tarihinde yapılan Bakanlar Kurulu
Toplantısı sona erdi:
o
Şehirlerarası seyahat sınırlaması 1 Haziran'dan
itibaren tamamen kaldırılmıştır. İdari izinde bulunan kamu personeli 1 haziran
itibariyla normal mesaiye başlayacak
o
Kreşler ve gündüz bakım evlerinin tamamı 1
haziranda açılacak
o
Sokağa çıkma kısıtlamalarının bazılarını bir
müddet daha sürdürmekte fayda görüyoruz. 65 yaş üstünün sokağa çıkma
sınırlaması ve pazar günleri uygulanan istisna devam ediyor.
o
20 yaş altıyla ilgili sokağa çıkma uygulamasını
18 yaşa indiriyoruz. çarşamba ve cuma günleri 14-20.00 arasında sokağa çıkma
sınırlamasına tabi olmayacak
o
Önümüzdeki pazartesi restoran, kafe, kıraathane,
çay bahçeleri, yüzme havuzu, türü işletmeler 22.00 ye kadar hizmet vermeye
başlayacak. Eğlence mekanları ile nargile satışı bu kapsamın dışındadır.
o
Müze ve ören yerleri 1 haziranda açılıyor
o
Bireysel sporlarla ilgili sınırlamalar
kaldırılmıştır. Gece 24.00' kadar hizmet verebilecek.
o
Sürücü kursları ve benzerleri 1 hazirandan
itibaren hizmet verebilecek
o
Açık hava konserleri saat 24 ile sınırlı olmak
üzere başlayabilecek
- İçişleri, ''14 büyükşehir ve Zonguldak'ta 29
Mayıs saat 24.00 ile 31 Mayıs saat 24.00 arasında vatandaşlarımızın sokağa
çıkmaları kısıtlanacaktır" açıklamasını yaptı.
- 30 mayıs tarihli habere göre ABD Başkanı Donald
Trump’ın Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ile ilişkilerini kestiklerini açıklamasının
ardından, Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, bunun sağlık
konusunda işbirliğine yönelik uluslararası hukuki zemine bir darbe olduğu
açıklamasını yaptı. Zaharova ayrıca salgın döneminde gözler önünde serilen
ABD’nin sağlık sistemindeki üzücü tablonun, Washington’a bu alanda lider
konumda olduğundan bahsetme şansı bırakmadığını da ekledi.
- 30 Mayıs tarihli habere göre, THY ilk uçuşunu 1
Haziran Pazartesi günü saat 10.00’da İstanbul’dan Ankara’ya yapacak.Ayrıca, 28
Mart 2020 tarihi itibarıyla uçuşlarını durduran Pegasus Hava Yolları'nın da
kısıtlamalar sonrası ilk uçuşunu saat 1 Haziran'da, saat 10:15 kalkışlı
İstanbul Sabiha Gökçen-İzmir seferiyle gerçekleştirecek. Kaynak: THY ve
Pegasus'un uçuş yapacağı ilk tarih ve yer belli oldu.
- Komşu Ermenistan’ın Başbakanı Nikol Paşinyan
korona virüsüne yakalandığını açıkladı. Facebook’tan canlı yayın yapan
Paşinyan, kendisinin ve ailesinin korona virüsü kaptığını duyurdu. Paşinyan,
“Benim hiçbir belirti göstermiyor olmama rağmen, ne yazık ki testlerimiz
pozitif çıktı” dedi. Aile üyelerinin de asemptomatik olduğunu anlatan Paşinyan,
virüsü muhtemelen bir iş toplantısında kaptığını söyledi. Paşinyan, karantinaya
gireceğini ve bir süre evden çalışacağını açıkladı. 3 milyonluk nüfusu olan
komşu Ermenistan’da şu ana dek 9 bin 402 korona virüsü vakası tespit edildi.
Korona kaynaklı olarak kayıtlara geçen ölü sayısı ise 139.
- 31 Mayıs tarihli habere göre Ankara Üniversitesi
(AÜ) Uygulamalı Bilimler Fakültesi Aktüerya Bilimleri Öğretim Üyesi Prof. Dr.
Fatih Tank, corona virüsü salgınının Türkiye’de başladığı tarih 11 Mart’tan 180
gün sonra yok olmasını beklediklerini kaydetti. Tank şöyle devam etti: “Azalma
büyüme faktörleri dikkate alınarak sayıları iterasyon yöntemleriyle
incelediğimizde 180 gün sonra bitebileceği gözüküyor; ama bu mevcut koşullarda.
Mevcut koşullar derken bu kısıtlama anlamında değil, ölüm oranlarımız, ölüm
sayılarımız, büyüme faktörümüz bunları dikkate aldığımızda 180 gün gibi gözüküyor.
Bunlar tabii ki birer gösterge. Biz önlemlerimizden ne kadar uzaklaşırsak bu
öteye atacaktır. Son vakalarımıza baktığımızda, simülasyon çalışmalarını
yaptığımızda 1 Ağustos itibarıyla 56 tane vaka tespit edilmesini bekliyoruz.
Ama tabii ki bunlar bir simülasyon sonucu, eğer biz kendi kişisel önlemlerimizi
değiştirirsek bu tabii ki rakamlara yansıyacaktır ve rakamlarda değişiklik
olabilir.”
Sonuçlar/Değerlendirme:
Diğer yayınlardan bağımsız olarak böyle bir kısım ekledim. Sebebine gelince artık yayınlar kesmeye karar verdim. 1 Haziran itibari ile Türkiye normalleşme sürecini başlatmış olup salgın sürecini belli kurallar çerçevesinde normala hayata daha yakın şartlarda götürecektir. Fakat bu kurallara ne kadar ve ne ciddiyetle uyulacaktır orası tam bir soru işareti. Bizde Haziran ayını şirketlerimizin açılması ile beraber bazı günlere ofise giderek geçireceğiz.
Salgın sürecinin özetini ise kendimce aşağıda sıralıyorum:
- Çin'da başladığı sanılan salgın hızla Avrupa'ya oranda Kuzey Amerika ve Latin Amerika'ya yayıldı. A.B.D ise şüphesiz hastalıktan en çok ağzı yanan ülke oldu.
- Salgın başında Avrupa'dan İtalya ve İspanya çok etkilenirken Birleşik Krallık da ilerleyen günlerde hastalıktan epeyce nasibini aldı.
- Mayıs ayı içersinde Rusya2da vaka artışları ise dikkat çekti. Latin Amerika'da ise Brezilya salgından en çok etkilenen ülke oldu.
- Hastalığını önleyecek bir aşı veya tedavisinde %100 başarı sağlayacak bir ilaç henüz bulunmuş değil. Sadece piyasada başka hastalıkların mücadelesinde kullanılan ilaçların salgınla ne kadar etkili olduğu araştırılıyor.
- Bazı ülkeleri salgın sırasında uyguladığı politikalar tartışılırken tartışılan ülkelerin başında İsveç yer aldı. İsveç yönetimi salgına karşı çok sıkı önlemler almamakla eleştirildi.
- A.B.D Başkanı Trump hastalığın yayılma sürecinde Çin'i ve D.S.Ö.'yü yeteri kadar önlem almamakla suçladı ve D.S.Ö.'ye ülkesinin yapıtığı yardımları kesti.
- Başta A.B.D olmak üzere Almanya, Fransa gibi ülkeler dev ekonomik tedbir paketleri açıkladı.
- İtalya yönetimi, salgın döneminde AB'den gerekliği desteği alamadığını belirtti.
- Havayolu şirketleri gibi hizmet gösteren şirketler başta olmak üzere salgından epeyce etkilendi.
- Petrol fiyatlarında rekor düşüşler yaşandı. Tedbir olarak üretim kısıtına gidildi.
- A.B.D. başta olmak üzere işsizlik rakamları rekor değerlere ulaştı.
- Hastalığın çocuklarda başka hastalıklara sebep olup olmadığı hala araştırılan başka bir konu.
- G. Kore'de normalleşmeden sonra vaka sayısında yaşanan artış. 2.dalga olacak mı sorusunu akıllara getirdi.
- Türkiye'de vaka sayısı fazla olmasına rağmen ölüm oranlarının düşük olması sağlık sisteminin başarısına bağlandı. 1 Haziran itibaren birçok tedbir rafa kaldırılırken şehirlerarası seyahat yasağı tüm şehirler için kaldırıldı. Uçak, tren, otobüs seferleri yeniden başlatıldı.
- Salgının ne kadar süreceği bilinmemekle beraber birçok söylenti mevcut. Türkiye'de ise Eylül ayına dek süreceği bazı araştırmalar tarafından söylenmekte.
- Türkiye'de uygulanan ekonomik tedbirleri ne ölçüde başarılı olacağını ilerleyen süreçte göreceğiz.
Sağlıkla kalmak üzere;
02.06.2020
