Corona Günlükleri 8

• 16 Mayıs itibari ile Türkiye'de son durum:

• 16 Mayıs itibari ile vaka sayılarına göre son durum:

• 17 Mayıs itibari ile ölüm durumu:

                 Toplam Ölüm: 4,743,444

• İsveç hükûmeti Koronavirüs salgını ile itirafta bulunarak “Yaşlılarımızı korumayı başaramadık” dedi. Koronavirüs salgınına karşı izlediği yol tartışmalara neden olan İsveç’te hükûmet salgın hakkında açıklamalarda bulundu. Hükûmet, Koronavirüs salgını sırasında yaşlı bakımevlerinde bulunan vatandaşlara yeterli yardımın götürülemediğini itiraf etti. İsveç, salgına karşı hafif önlemler alınırken, salgın nedeni ile hayatını kaybedenlerin yarısını yaşlı bakımevlerinde yaşayan yaşlılar oluşturuyor. Öte yandan İsveç’te salgında hayatını kaybedenlerin yüzde 80’ini 70 yaş ve üstü kişiler oluşturuyor. İsveç’te toplam vaka sayısı 26 bin 322’ye, hayatını kaybedenler ise 3 bin 225’e yükseldi.
• 11 Mayıs gününün ilk dakikalarıyla Yeni tip Koronavirüs (Covid-19) tedbirleri kapsamında 9 ve 10 Mayıs'ta 24 ilde uygulanan sokağa çıkma yasağı sona erdi. 08.05.2020 tarihi saat 24:00'de başlayan ve 23 büyükşehir (Adana, Ankara, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Eskişehir, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Manisa, Mardin, Ordu, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon, Van) ve Zonguldak il sınırları içinde belirtilen istisnalar hariç olmak üzere uygulanan sokağa çıkma yasağı 10.05.2020 tarihi saat 24:00 itibarıyla sona erdi.
• Yaklaşık iki ay süren sıkı tedbirlerin kademeli olarak gevşetilmeye başlamasıyla birlikte Almanya’da koronavirüsün bulaşma katsayısının arttığı bildirildi. Robert Koch Enstitüsü (RKI) güncel bulaşma oranının 1,10 olduğunun tahmin edildiğini açıkladı. Yani bir kişinin 1,1 kişiye virüsü bulaştırdığından yola çıkılıyor. Bu rakam Cuma günü (8 Mayıs) 0,83 olarak açıklanmıştı. Robert Koch Enstitüsü, salgının yayılmasının azalması için bulaşma katsayısının yüzde birin altında olması gerektiğini vurguluyor.
• Süper Lig'e dönüş için 12 Haziran tarihinin açıklanmasının ardından Beşiktaş'ta 8 Mayıs tarihinde yapılan korona virüsü taramasında bir futbolcu ve bir personelin testleri pozitif çıktı.
• Türkiye Basketbol Federasyonu, korona virüs salgını nedeniyle ara verilen liglerin iptal edildiğini açıkladı. TBF Başkanı Hidayet Türkoğlu'nun açıkladığı karara göre 2019-20 sezonu, şampiyon belirlenmeden tescil edilerek oynanmamış sayıldı.
•      Cumhurbaşkanı, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını gündemiyle gerçekleştirilen kabine toplantısı sonrası açıklamalarda bulundu. Salgında Batı ülkelerinde en büyük dramın yaşlı bakım evlerinde yaşandığını belirten Erdoğan, "Türkiye'de yaşlılarımıza sahip çıkıyoruz" dedi.
  Salgın döneminde AK Parti, MHP ve CHP'li 1119 belediyenin Vefa Destek Grubu'na verdiği destekle örnek bir dayanışma sergilediğini ifade eden cumhurbaşkanı, devamında Biz Bize Yeteriz Türkiyem kampanyası kapsamında yapılan bağış miktarının 2 milyar TL'ye yaklaştığını duyurdu. Erdoğan'ın açıklamalarının devamında şunlar öne çıktı:
• 
  
  o   Ülkemizdeki ilk koronavirüs vakasının tespit edildiği 10 Mart tarihinin üzerinden 2 ay geçti. Bu küresel salgına karşı 83 milyon hep birlikte verdiğimiz mücadeleyi devam ettiriyoruz.
  o   Hayatımızı belirli kurallara riayet ederek idame ettirmek zorunda olduğumuz yeni bir döneme girdik. Vatandaşlarımızın normale dönüş adımlarını, 10 Mart öncesine dönüş gibi algılamaması gerekiyor.
  o   Emeklilerimizin bu ay ki maaş ödemelerini 15 Mayıs'tan itibaren yatırmaya başlayarak bayrama kadar bitireceğiz. Mayıs ayı işsizlik ödemelerini de öne çektik.
  o   Maskesiz olarak dışarı adım atmayacağız, sokakta, iş yerlerinde fiziki mesafeyi koruyacağız. Kalabalık yerlerden uzak durup hayatımızı sadeleştireceğiz. Salgın tedbirlerini gerektiğinde sınırlandıracak gerektiğinde genişleteceğiz.
  o   16-17-18-19 Mayıs tarihlerinde yine sokağa çıkma sınırlandırılması uygulanacak. Pazar günü yaşlılarımız, çarşamba günü 0-14 yaş arası çocuklar, cuma günü 15-20 yaş arasındaki gençlerimiz için sokağa çıkma yasağı kısıtlaması kalkacak. Yani yaşlılarımız 17 Mayıs'ta 11.00-17.00, 20 yaş altı da iki grup halinde 20 Mayıs ve 22 Mayıs günlerinde sokağa çıkmayı sürdürecektir.
  o  Adana, Diyarbakır, Mardin , Trabzon ,Ordu , Denizli , Kahramanmaraş ,Tekirdağ, Şanlıurfa için il giriş çıkış yasağı kaldırıldı.  
•         11 Mayıs itibari ile Dünya genelinde Kovid-19'dan en fazla etkilenen ABD, salgının merkezi ve en çok can kaybının yaşandığı ülke olmaya devam ediyor. Kovid-19 görülen ülke ve bölgelerdeki yeni vakalara ilişkin güncel verilerin derlendiği Worldometer internet sitesine göre, ABD'de son 24 saatte 20 bin 842 kişiye daha Kovid-19 teşhisi konuldu. Vaka saysının bir milyon 369 bin 157 kişiye ulaştığı ABD'de, son 24 saatte 751 kişi daha hayatını kaybetti ve ölü sayısı 80 bin 807'ye ulaşmış oldu. Ülke genelinde şimdiye kadar 256 bin 345 kişi ise iyileşti.
• 11 Mayıs tarihli habere göre Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) tedavi süreci tamamlanan 83 yaşındaki son korona virüsü (Covid-19) hastası taburcu edildi.  Başbakan Tatar, KKTC’de salgın sürecinin başarıyla yönetildiğini belirterek, özellikle bu süreçte büyük emek veren sağlık çalışanlarına teşekkür etti. Tatar, “Hepimiz iyi çalıştık. KKTC adına güzel bir iş çıkardık. İki ay sonra son vaka taburcu oluyor. Bu, KKTC’nin bir başarısıdır. KKTC, büyük bir sınav vermiştir, bu sınavı başarıyla yönettik” dedi.
•        11 Mayıs tarihli habere göre Kanada’da yürütülen bir araştırma, hava sıcaklığının yükselmesinin korona virüsü (Covid-19) salgınının yayılmasını engellemede bir fark yaratmadığını ortaya koydu. Yahoo News’deki habere göre, Kanada’dan araştırmacılar, Avustralya’dan Kanada’ya kadar 144 jeopolitik bölgeyi ve 376 binden fazla Covid-19 vakasını inceledi. Çalışmada, sıcak havanın Covid-19’un yayılmasında bir değişikliğe neden olmadığı tespit edildi.
•         11 Mayıs tarihli habere göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin 12 Mart’tan itibaren korona virüsüyle mücadele kapsamında alınan kısıtlayıcı önlemlerin hafifletileceğini söyledi. Putin, ücretli izin uygulamasının sona ermesiyle beraber çalışanların işbaşı yapacağını dile getirdi. Sosyal mesafe uygulamaları ve hijyen kurallarının sürdürüleceğini söyleyen Putin, 65 yaş üstü kişilerin ‘evde kalmasını istediğini’ ifade etti. Vaka sayısına göre, kararın yerel yetkililerde olduğunu söyleyen Putin, güvenlik önlemlerine uyulması halinde inşaat ve tarım sektörleri gibi bazı sektörlerin çalışmaya başlayabileceğini aktardı.
•         KPMG'e göre bu sezon yarım kalırsa Avrupa liglerinde yüzde 30'a yakın değer kaybı yaşanacak. Bu senaryoda en büyük değer kaybı İngiltere'de Premier Lig'in altında yer alan Championship'te yüzde 31 ile yaşanacak. İncelenen 10 lig arasında Türkiye'den Süper Lig de bu senaryoda yüzde 29,4 değer kaybı ile ikinci sırada yer alıyor. KPMG'e göre liglerin devam etmesi durumunda ise Süper Lig yüzde 21,9 ile en fazla değer kaybedecek lig olacak. Süper Lig'i yüzde 20,9 ile Championship takip edecek. Hollanda merkezli denetleme şirketi, bu iki ligin değer kaybında ilk iki sırada yer almasını oyuncuların ortalama sözleşme süresinin kısalığına bağlıyor. Oyuncuların bonservis ücretleri, sözleşme sürelerinin sonuna doğru azalıyor. Süper Lig'de futbolcu sözleşmelerinde kalan süre ortalama 1,3, Championship'te de 1,4 yıl.
•      12 Mayıs tarihli habere göre Türkiye Hentbol Federasyonu, tüm liglerde normal sezonun sıralamaya göre tescil edildiğini ve liglerde şampiyon ilan edilmeyeceğini duyurdu. Daha önce basketbol ve voleybol ligleri de şampiyon belirlenmeden tescil edilmiş, futbol liglerinin ise 12 Haziran’da başlayacağın açıklanmıştı.
•          12 Mayıs tarihli habere göre Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre ABD'den sonra en fazla koronavirüs vakası tespit edilen ülke konumuna gelen Rusya'da hastalık Kremlin Sarayına da ulaştı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in sağ kolu Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov koronavirüs testinin pozitif çıktığını açıkladı. Rus haber ajansları TASS ve Interfax hastanede olduğunu açıklayan 52 yaşındaki Peskov'un "Hastayım ve tedavi görüyorum” dediğini duyurdu. Peskov’un Putin ile yüz yüze en son 1 ay önce görüştüğü aktarıldı. Peskov 2008 yılından bu yana Putin'in sözcülüğünü yapıyor.
•         Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Acil Durumlar Programı Direktörü Mike Ryan, korona virüsünün tıpkı HIV gibi kalıcı olabileceği uyarısında bulunarak, “Bu virüs toplumlarımızda endemik olarak kalabilir” dedi. Dünyanın pek çok ülkesinde normal yaşama yeniden dönüş için “önlemlerin gevşetilmesine” yönelik adımlar atıldığını belirten Ryan, bununla birlikte salgının kontrol altına alınabilmesi için “çok uzun bir yol” olduğunu vurguladı. Ryan, “Hepimiz, yeni salgın dalgaları tespit edilmeden tecritlerin gevşetilmesi durumunda halk sağlığı ve ekonomik felaketlerin kısır döngüsünün ortaya çıkmasından endişe ediyoruz” ifadesini kullandı.
•          Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği Başkanı Hüseyin Altaş, AVM'lerin açılış günü olan pazartesi günü 1 milyon 226 bin kişinin AVM'lere girdiğini açıkladı.Normal zamanlarda günlük girişlerin 6.5 milyon kişi olduğunu belirten Altaş, girişlerin yüzde 23 olmasına rağmen curoların yüzde 40 oranında olduğunu duyurdu. Kaynak: Pazartesi günü AVM'lere kaç kişinin girdiği açıklandı.
•          ABD’de yapılan yeni bir araştırma, D vitamini eksikliği ile yeni tip korona virüsü kaynaklı ölüm oranlarının yüksekliği arasında bağ olabileceğini ortaya koydu. Illinois eyaletindeki Northwestern Üniversitesinde bir grup araştırmacı tarafından yapılan çalışmada, korona kaynaklı yüksek ölümlerin görüldüğü İtalya, İspanya ve İngiltere gibi ülkelerdeki ölüm vakalarında D vitamini seviyelerinin diğer ülkelerdeki vakalarla kıyaslandığında daha düşük olduğu tespit edildi. Raporda, araştırma grubu başkanı Vadim Backman’ın, “Analizimiz, Kovid-19’a yakalanmayı engellemese de D vitamini yeterli hastaların ölüm oranlarının yarı yarıya daha düşük olacağını ve komplikasyonları azaltabileceğini gösteriyor” ifadelerine yer verildi.
•          13 Mayıs tarihli habere göre BB Erzurumspor’da yapılan ikinci Koronavirüs testinde 4'ü futbolcu olmak üzere 11 kişinin testleri pozitif çıktı. 1. Lig ekiplerinden BB Erzurumspor bugün yapılan ikinci Covid-19 testi sonucu 4 futbolcu, 1 teknik heyet, 1 A takım personeli, 5 kulüp çalışanının (11) test sonucu pozitif çıktı. Öte yandan durumu şüpheli olan 12 kişi testlerinin tekrarlanması için hastaneye sevk edildi.
•      İtalya'da yapılan bir araştırma, COVID-19 salgını ile birlikte çocuklar arasında Kawasaki hastalığına benzeyen vakaların arttığını gösterdi. Yeni tip koronavirüsün İtalya'da en etkili olduğu bölgelerden Lombardiya'yı kapsayan araştırmanın sonuçları tıp dergisi The Lancet'da yayımlandı. Araştırma, çocuklarda Kawasaki benzeri hastalık vakalarının salgın öncesi döneme kıyasla 30 kat arttığını ortaya koydu.
•         Türkiye Futbol Federasyonu (TFF), Beşiktaş’ın da mücadele ettiği Süper Lig’in 12 Haziran’da başlayacağını açıklamıştı. Beşiktaş, 9 Mayıs’ta bir futbolcu ve çalışanda virüs tespit edildiğini duyurmuştu. Kulübün bugünkü ilk açıklamasında, dün BJK Nevzat Demir Tesisleri’nde tüm futbolcu, teknik heyet ve tesis çalışanlarına ikinci kez Covid-19 testi yapıldığı belirtildi.Açıklamada, şu ifadelere yer verildi: “Yapılan testler neticesinde, sekiz kişide pozitif Covid-19 test sonucu tespit edilmiştir. Testi pozitif sonuçlanan kişilerin takip ve tedavi sürecine, ilgili prosedürler doğrultusunda derhal başlanmıştır.”Kulübün ikinci açıklamasında ise başkan Çebi’de de virüs çıktığı, tedavisine başlandığı duyuruldu.
• ABD'de işsizlik yardımından yararlanmak isteyenlerin sayısı 36.5 milyona yükseldi. Bu gelişme ile son haftada 2.98 milyon Amerikalı daha başvuruda bulunanlar arasına katılmış oldu. Geçen hafta açıklanan Nisan ayı sonu verilerine göre işsizlik yardımına başvuranların oranı yüzde 14.7'ye yükselmişti. Sadece iki ay önce, ülkede işsizlik oranları son 50 yılın en düşük seviyesinde, yüzde 3.5'teydi. Bu verilerle işsizlik oranı, 1930'lardaki Büyük Bunalım'dan bu yana en kötü seviyede bulunuyor.
•          ABD’li ilaç devi Pfizer’in potansiyel ‘corona‘ aşısı için ortak çalıştığı Alman BioNtech firmasının kurucusu ve CEO’su Türk profesör Uğur Şahin “Türkiye ile de temas halindeyiz. TÜBİTAK ve TÜSEB ile görüşüyoruz. Görüşmeler olumlu geçmesi durumunda iki ay içerisinde Türkiye’de klinik deneylere başlayabiliriz” dedi. Prof. Dr. Uğur Şahin, Almanya’nın izin vermesinin ardından ilk klinik deneylere 23 Nisan’da başladıklarını ifade ederek şunları söyledi: “Şimdi değişik aşı dozlarında çalışıyoruz. Her gün beş-10 kişiye bu aşıyı veriyoruz. ABD’de iki ayrı şehirde bu çalışmalarımız devam ediyor. Gelecek altı-sekiz hafta içinde kullandığımız aşıların yan etki yapıp yapmadığını, dozunu ve bağışıklık sistemindeki verdiği reaksiyonları öğreneceğiz. Aşı yaptığımız insanlarda virüsü yok edip etmediğini kontrol edeceğiz.”İlk sekiz haftada aşının 500 kişi üstünde, daha sonraki klinik deneylerde ise 10 binlerce insan üstünde deneneceğini belirterek “Normal olarak bir aşı piyasaya sürülmeden önce 10 binlerce insanda deneniyor. Yan etkilerine bakılıyor, aşı reaksiyonlarına bakılıyor ve aşı olan insanların hastalık geçirip geçirmediği kontrol ediliyor” dedi.
•         ABD'de işsizlik yardımından yararlanmak isteyenlerin sayısı 36.5 milyona yükseldi. Bu gelişme ile son haftada 2.98 milyon Amerikalı daha başvuruda bulunanlar arasına katılmış oldu. Geçen hafta açıklanan Nisan ayı sonu verilerine göre işsizlik yardımına başvuranların oranı yüzde 14.7'ye yükselmişti. Sadece iki ay önce, ülkede işsizlik oranları son 50 yılın en düşük seviyesinde, yüzde 3.5'teydi. Bu verilerle işsizlik oranı, 1930'lardaki Büyük Bunalım'dan bu yana en kötü seviyede bulunuyor.
•          Nüfus oranlarına bağlı olarak bazı ülkelerde her bir 1 milyon nüfus için vaka sayıları aşağıda verilmiştir:
• 
•          İspanya’da hükümetin yaptığı bir araştırma ülkede nüfusun yalnızca yüzde 5’inin yeni tip corona virüsüne karşı antikor geliştirdiğini ortaya koydu. Araştırmayı değerlendiren Ulusal Epidemiyoloji Merkezi direktörü Dr. Marina Pollan sonuçların sürü bağışıklığına çok uzak olduklarını gösterdiğini söyleyerek ‘İkinci bir dalga olabilir‘ uyarısı yaptı. Araştırma genel nüfusu temsilen seçilen 60 bin 983 kişiyle yapıldı. Sonuçlar ‘corona‘ testi pozitif çıkan katılımcıları yüzde 87’sinin antikor geliştirdiğini gösterdi. Beş semptomdan daha fazlasını gösteren hastalarda antikor gelişiminin daha yaygın olduğu (yüzde 14.7) üç-beş arası semptomu olan hastalarda ise daha az olduğu (yüzde 8) görüldü. Koku kaybı yaşadığını söyleyen hastalar arasında yüzde 43 oranında antikor geliştiği görüldü. Yüzde 26 oranında da hiç semptomu olmayan hastalarda antikor saptandı.Sonuçlar ayrıca 47 milyonluk nüfusa sahip ülkede 2.3 milyon kişinin enfekte olmuş olabileceğini gösterdi.
•          15 Mayıs tarihli habere göre Slovenya, ‘koronavirüs salgınının ülke sınırları içinde sona erdiğini’ duyuran ilk Avrupa ülkesi oldu. Slovenya, Cuma günü yaptığı açıklamada Covid-19’un yayılmasını kontrol altına aldıklarını ve olağanüstü sağlık önlemlerine artık gerek duyulmadığını söyledi. Hükümet, Avrupa Birliği ülkelerinde yaşayanların, Avusturya, İtalya ve Macaristan’dan Slovenya’ya girişlerinin artık serbest olduğunu belirtti. Avrupa Birliği ülkelerinde yaşamayanların ise ülkeye girişte 14 gün mecburi karantinaya alınacakları ifade edildi. Slovenya’daki ilk koronavirüs vakası, 4 Mart’ta komşusu İtalya’dan ülkeye giren bir kişide görülmüştü. Slovenya’da 13 Mayıs itibariyle teyitli koronavirüs vakası 1.467, ölü sayısı da 103 olarak kaydedilmişti.
•        15 Mayıs tarihli habere göre Baltık Denizi'ne kıyısı olan Estonya, Litvanya ve Letonya kendi aralarındaki seyahat kısıtlamalarını kaldırdı. Bu ülkelerin vatandaşları kendi aralarında kara, deniz ve hava yoluyla seyahat edebilecek. Ancak başka ülke vatandaşları için karantina uygulaması devam ediyor. 3 ülkede de yeni koronavirüs vaka sayısı son günlerde 7'nin üstüne çıkmadı. Letonya, Litvanya ve Estonya'da Covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı toplamda 150'nin altında.
•         15 Mayıs tarihli habere göre Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, katıldığı bir sahur programında koronavirüs salgınına karşı alınan tedbirler kapsamında ibadete kapatılan camilerin, 12 Haziran'da yeniden ibadete açılacağını söyledi. Erbaş, Kanal 7'de katıldığı programdaki açıklamasında, "12 Haziran'da camilerimizin avlularında namaz kılmaya başlayacağız." ifadelerini kullandı. Diyanet İşleri Başkanı Erbaş 15 Mart'ta yaptığı açıklamada, koronavirüs salgını nedeniyle, Cuma namazı başta olmak üzere cami ve mescitlerde cemaatle namaza ara verildiğini duyurmuştu.

Sağlıkla kalın.

17.05.2020 / İstanbul

1